چکیده:
دوران حکومت عباسیان بیش از پانصد سال بود که در عصر دوم عباسی یا عصر طلایی، همزمان با دوران خلافت متوکل و آغاز دوره امامت حضرت امام هادی (ع)، به دلیل وجود جریانها و حوادث سیاسی و دینی، دورهای حساس در تاریخ خلافت عباسیان به شمار میرود. سیاست دینی دستگاه خلافت متوکل، در جهت حمایت از مذهب اهل حدیث و جماعت سیر میکرد. او این مذهب را یگانه مذهب رسمی و مورد قبول خلافت اعلام و افکار و عقاید مخالف را منع کرد. بحث و نظر در امور دین ممنوع گردید، از تبلیغات مذهبی فرقه معتزله جلوگیری شد، شیعیان بهشدت سرکوب شدند، فرمانهای شدیدی برای تحقیر اهل ذمه صادر گردید و آنها را از کارهای دولتی اخراج کردند. در چنین شرایط خفقان اجتماعی و اوضاع آشفته سیاسی، که آکنده از حوادث عبرتآمیز تاریخی است، امام هادی (ع) بهمحض عهدهداری امر امامت، به تبلیغ و گسترش اندیشههای پاک و راستین مکتب اهلبیت (ع) میپردازد و دستگاه خلافت عباسی را به وحشت میاندازد، ازاینرو توطئه دشمنان برای جدایی بین حضرت و امت اسلامی از همان روزهای نخست عهدهداری مقام امامت و سرپرستی امت شروع میشود. اما آن امام با تدبیر حکیمانه و رهبری آگاهانه خویش، امت و جامعه اسلامی را از قرار گرفتن در سراشیب سقوط و انحطاط نجات بخشیدند. این پژوهش به بررسی و نقد اوضاع تاریخی و سیاسی عصر عباسی در دوران امامت حضرت امام هادی (ع) و نقش آن حضرت در هدایت و رهبری مردم میپردازد. و حمایت و پشتیبانی مردم از مقام امامت را نشان میدهد. که در مراحل اجرای این پژوهش از روش توصیفی و تحلیلی با تکیه بر منابع اولیه تاریخی استفاده شده است.
کلیدواژهها:خلافت عباسیان، متوکل، امام هادی (ع)، شیعیان، علویان.
فصول پایاننامه:
این تحقیق در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات پژوهش»
* بیان مسئله
* هدف پژوهش
* سؤالات پژوهش
* نقد و بررسی
فصل دوم: «ظهور عصر عباسی»
* چگونگی پیدایش عباسیان
* معنای الرضا من آل محمد در دعوت عباسیان
* الرضا من آل محمد نزد دعوتشدگان
* الرضا من آل محمد پس از بنیاد دولت عباسی
* مهمترین حاکمان دوره عباسی
* نهضت ترجمه در عصر طلایی
* اوضاع اجتماعی عصر عباسی
* نفوذ ترکان در دستگاه خلافت عباسی
فصل سوم: «دوران خلافت متوکل»
* بیعت گرفتن متوکل
* ظلم و بیدادگری متوکل عباسی
* فشارهای اقتصادی بر شیعیان
* قیامهای مردمی بر علیه دستگاه عباسی
* قیام محمد بن قاسم
* چند سند تاریخی
* قتل متوکل و خلافت مستنصر
فصل چهارم: «عباسیان و دوران امامت امام هادی (ع)»
* زندگینامه امام هادی (ع)
* امامت امام هادی (ع)
* خلفای معاصر امام هادی (ع)
* سامرا تبعیدگاه امام هادی (ع)
* نقش امام هادی (ع) در هدایت و رهبری
* روش مبارزه امام هادی (ع) با ظلم و جور
* برخورد امام هادی (ع) با اندیشههای انحرافی
* امام هادی (ع) و بحث خلق و قِدم قرآن
* شهادت امام هادی (ع)
فصل پنجم: «معارف و آثار جاوید امام هادی (ع)»
* امام هادی (ع) و شیعیانش در ایران
* دستاوردهای امامت امام هادی (ع)
* یاران و شاگردان مکتب امام هادی (ع)
* معارفی از امام هادی (ع)
* سخنانی گوهربار از حضرت امام هادی (ع)
* کرامات امام هادی (ع)
نتیجه پژوهش.