چکیده:

 کلام شیعه متکفل بررسی عقاید دینی به‌قصد تبیین و دفاع از این باورها با روش برهان و جدل می‌باشد. ماده آن روایات ائمه و صورت آن برهان و جدال احسن است. بحث‌های کلامی با پیامبر (ص) آغاز و بعد از پیامبر (ص) در بین متکلمین چند مسئله مطرح گشت مانند، امامت، قضا و قدر، جبر و اختیار و حسن ‌و قبح بودند. کلام در هر یک از این مباحث موضعی متفاوت داشت که الهام‌یافته از آیات و روایات امامان بود. در این پژوهش پس از کلیات (مفهوم کلام و شیعه، پیدایش آن و هویت کلام شیعه)، به نقش هر یک از امامان در تکوین کلام شیعه پرداخته و نمونه‌هایی از روایات و مناظرات و مسائل رایج در زمان هر امام آورده‌ایم. در فصل سوم جایگاه کلام نزد ائمه، مأخذ و روش کلام و مسائل آن در روایات، موردپژوهش قرارگرفته است. فصل چهارم به ابطال این دعوی که کلام شیعه مأخوذ از کلام معتزله است پرداخته‌شده است.

کلیدواژه‌ها: کلام شیعه، امام، روایات، معتزله.

فصول پایان‌نامه:

این تحقیق در چهارفصل نگارش شده است.
فصل اول: «مفهوم کلام شیعه»
* معنای لغوی و اصطلاحی کلام
* پیدایش کلام
* تعریف لغوی و اصطلاحی شیعه
* مفهوم کلام شیعه
فصل دوم: «مباحث رایج کلامی»
* نقش امام علی (ع) در مباحث کلامی
* مباحث دوران امام حسن (ع)
* مباحث دوران امام حسین (ع)
* امام سجاد (ع)
* مباحث امام محمدباقر (ع)
* مباحث دوران امام صادق (ع)
فصل سوم: «مسائل کلامی در قالب روایات، جایگاه، مأخذ و روش کلام شیعه»
* مسائل کلامی در قالب روایات
* جایگاه کلام شیعه
* مأخذ کلام شیعه
* روش و شیوه مباحث کلامی
فصل چهارم: «ارتباط معتزله با شیعه»
* ظهور معتزله
* اصول معتزله
* نظری تفصیلی به مسائل
* شباهت معتزله با شیعه
نتیجه‌گیری.

نوشتن دیدگاه