چکیده:
جریان خزنده نفاق و تخریب در درون صحابه پیامبر (ص) زمینهساز بازگشت فرهنگ جاهلی گردید. پس از فوت پیامبر (ص) ابوبکر به خلافت رسید و با فوت ایشان عمر بن خطاب خلیفه شد که در زمان وی معاویه بن ابی سفیان به امیری شام منصوب گردید. پس از فوت عمر و تا پایان خلافت عثمان روزبهروز بر انحرافات دین افزوده شد. با شهادت علی (ع) معاویه بن ابی سفیان خلیفه مسلمین شد، وی با توجه به عداوت و کینهای که از خاندان پیامبر (ص) داشت از هیچ اقدامی در جهت بازگرداندن ارزشهای جاهلی بهجای ارزشهای الهی کوتاهی نکرد و در نهایت هم با انتصاب فرزندش یزید به خلیفگی مسلمین مهلکترین ضربه را به پیکره اسلام زد و دیگر چیزی از دین که همان قرآن و سنت بود باقی نماند و عاشورا پیامد طبیعی این سلسله اتفاقات حساب شده بود. در این پایاننامه ابتدا کلیات طرح و سؤالات و فرضیات این تحقیق مورد اشاره قرار گرفته و بعد از آن پیشینه تحقیق بیان گردیده و برخی از منابع مهم که در تحقیق از آنها بهرهگیری شده معرفی گردیده است. در فصل دوم به اوضاع سیاسی اجتماعی حجاز از بعثت تا رحلت پیامبر (ص) پرداخته شده و در فصل سوم شرایط سیاسی اجتماعی حجاز در عصر خلفا مورد بحث قرار گرفته است. در فصل چهارم خاندانهای هاشمی و اموی از پیدایش تا کربلا بررسی شده و در آخر هم چگونگی وقوع قیام کربلا واکاوی شده و در انتها نتیجهگیری شده که امویان از طریق حکومت بهعنوان ساز و کار اجتماعی و سپردن امور امت به دست نیروهای ضد ارزشی و با بهرهگیری از خطمشی سقیفه در لباس اجتهاد و بدعت و ایجاد تغییرات ارزشی و حاکم کردن ارزشهای جاهلی بهجای ارزشهای الهی حادثه عاشورا را خلق کردند.