چکیده:

 یکی از گونه‌های ادبیات، ادبیات عاشورایی است که در طی 14 قرن گذشته در میان توده‌های مردم از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده است. خاستگاه این نوع ادبی، مردم است. اولین حکومتی که به شکل جدی و حتّی گسترده به واقعه عاشورا پرداخت، حکومت صفویان بود زیرا به خاطر رسمی اعلام شدن مذهب شیعه و تشویق شعرا به سرودن اشعاری در مدح و منقبت اهل‌بیت، ادبیات عاشورایی به‌ویژه شعر آن گسترش خاصی پیدا کرد. از میان شاعران دوره صفویه، به ترتیب تاریخی به افرادی چون اهلی شیرازی، محتشم کاشانی، وحشی بافقی، فیّاض لاهیجی، شفایی اصفهانی، حزین لاهیجی، عاشق اصفهانی می‌توان اشاره کرد. شاید چنین برداشت شود که اعلام مذهب تشیّع به‌عنوان مذهب رسمی و توجّه پادشاهان صفوی به ادبیات مذهبی دینی، عصر صفویه را به دوران شکوفایی ادبیات عاشورا بدل کرده است اما در اصل چنین نیست. بلکه دوران طلایی اشعار عاشورایی وادبیات طفّ دوره قاجار است. به دلیل فراوانی شعرای عاشورا پرداز وتنوع اشعار عاشورایی در دوره قاجار، به شاعران شاخصی چون: ملّا احمد نراقی، فتحعلی‌شاه قاجار، وصال شیرازی، یغمای جندقی، صباحی بیدگلی و ... می‌توان اشاره نمود. روش تحقیق این پایان‌نامه، توصیفی و تحلیلی است و نگارنده بر آن است که پس از بررسی عاشورا سروده‌های شاعران شاخص دوره صفویه و قاجاریه ازنظر وزن و قالب و مضامین و نکات بلاغی، مقایسه‌ای نیز بین اشعار عاشورایی دو دوره یادشده انجام دهد.

نوشتن دیدگاه