چکیده:
با توجّه به رهنمودهای پیشوایان دینی و اندیشه در آموزهها و باورهای دینی، برای رسیدن به سعادت دنیوی و اخروی و کمال نهایی راهی جز خودشناسی و خودسازی نیست. در این پایاننامه ابعاد این دو موضوع، از منظر امام علی با تأکید بر کتاب غررالحکم، مورد پژوهش قرار گرفته است. خودشناسی به معناى این است که انسان پس از طى مراحل تهذیب نفس، هویت واقعی خویش را پرتویی از روح الهی بیابد و خودسازی به معنای عاری شدن از همه رذایل اخلاقی و آراسته شدن به ارزشها و فضایل آن است. این دو مقوله کاملاً رابطه دوسویه از جهت تأثیرپذیری و تأثیرگذاری دارند و بهنوعی هم دیگر را همپوشانی کرده، مایه تکامل همدیگر میشوند و بهسان دو بال انسان را به مقام قرب الیالله میرسانند. از آنجا که موضوع خودشناسی و خودسازی انسان میباشد به محورهای اصلی انسانشناسی مانند آفرینش و کمال نهایی انسان اشاره شده است. خدایابی، عاری شدن از علائق دنیوی، تزکیه نفس و الهام از وحی عوامل خودشناسی و نسیان خداوند و خودخواهی موانع آن و خداشناسی، خودسازی و جهانشناسی از آثار آن هستند. ایمان، عبادت، ذکر خدا، نماز، تفکر، تقوا، توبه، موعظه، زهد، یقین، حکمت و گامهایی عملی از مؤثرترین عوامل خودسازی هستند. از سویی پیروی از هواهای نفسانی، غفلت، دنیاپرستی، پیروی از شیطان از موانع درونی و بیرونی خودسازی به شمار میروند. از این روی راهکاری مناسب برای برخورد با هر کدام از این موانع در جای خود ذکر شده است. مهمترین آثار خودسازی عبارتنداز: قرب الهی، خودشناسی و رستگاری.
کلیدواژهها:خودشناسی، خودسازی، قرب الیالله، هویت واقعی، حب دنیا.
مقالات مرتبط:
خودشناسی از منظر امام علی (ع) با تأکید بر غررالحکم، غفار زالی مقصود لو، فرهنگ پژوهش، بهار 1390، شماره 10، (20 صفحه، از 30 تا 49).
فصول پایاننامه:
این تحقیق دارای سه فصل میباشد:
فصل اول: «کلیات»
فصل دوم: «خودشناسی»
* انسانشناسی اجمالی
* عوامل خودشناسی
* موانع خودشناسی
* آثار خودشناسی
فصل سوم: «خودسازی»
* عوامل خودسازی
* موانع خودسازی
* آثار خودسازی
خاتمه: نتایج فصول.