چکیده
شروع دوران امامت امام موسی کاظم علیه السلام مقارن بود با اعمال فشارهای سیاسی و اجتماعی بر خاندان اهل بیت(ع) از سوی حکومت عباسیان و همچنین ظهور فرقههای مذهبی در ابعاد گسترده . در چنین شرایطی و با وجود محدودیتهای بسیار، امام کاظم علیه السلام ناگزیر بودند که برای دستیابی به اهداف والایی که مدنظر داشتند به فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی روی آورند . اما در این بین شناخت روش های مورد استفاده توسط امام در مسیر این فعالیت ها ، از اهمیت خاصی برخوردار است هر چند که موضوعات دیگری همچون میزان کارکردهای این اقدامات و ابزارهایی که در اختیار امام کاظم علیه السلام بوده نیز به نوبه خود دارای اهمیت می باشند .برای داشتن درکی بهتر از این مباحث می بایست داده های تاریخی منابع اصیل و همچنین تحلیل هایی که در آثار نویسندگان معاصر وجود دارند مورد بررسی قرار گیرند.
واژگان کلیدی: فرهنگ، تمدن، امام کاظم علیه السلام ، عباسیان، فرقههای مذهبی