چکیده
نسخ در قرآن از ديرباز يكی از مسائل بحث برانگيز و مورد توجّه محققان و قرآن‌پژوهان بوده است. اهميت نسخ در علوم قرآني وقتي روشن مي‌گردد كه پذيرفته شود در قرآن آيات منسوخ در كنار آيات محكم وجود دارد. يكي از دانشمندان و محققان معاصر در اين عرصه، آيت الله معرفت ، در اين موضوع ديدگاههاي جديدي ارائه نموده‌اند. ايشان بيشتر اختلاف نظرها در مسئلة نسخ را مربوط به مفهوم آن در اصطلاح پيشينيان و متأخران مي‌داند و نسخ مشروط و تمهيدي را از انواع ديگر نسخ در قرآن به شمار مي‌آورد. وجود تنافي ميان ناسخ و منسوخ و عدم امكان جمع آنها را از جمله شرايط نسخ در نزد ايشان است.
در اين مقاله تلاش شده تا مسئلة نسخ در قرآن در بينش آيت الله معرفت مورد بررسي قرار گيرد و ديدگاههاي نو و جديد ايشان مطرح شود.
کلمات کلیدی: قرآن كريم، نسخ، آيت الله معرفت ، نسخ مشروط و تمهيدی.
