چکیده:

 موانع ارث یکی از موضوع‌های مربوط به ارث است که تقریباً در تمام آثار فقهی شیعه و سنی در کنار بحث موجبات ارث مطرح گردیده است. از نظر فقهای اسلامی کسی می‌تواند ارث ببرد که اولاً موجبات ارث در او باشد؛ ثانیاً علاوه‌‌ بر موجبات ارث، مانع مفقود باشد؛ یعنی در وارث نباید هیچ‌یک از موانع ارث موجود باشد. در برخی از موانع مانند قتل، کفر و رقیت، همه‌ی مذاهب اسلامی بر مانعیت آن‌ها از توارث اتفاق نظر دارند؛ ولی برخی دیگر مانند لعان و زنا از موانع متفق‌علیه به شمار نمی‌روند. هدف این پژوهش آن است که موانع ارث را برشمرد و نظرات مذاهب گوناگون را دراین‌باره بررسی کند و در نهایت با بررسی جامع و مفصل این موانع میزان مشابهت و مفارقت بین مذاهب مختلف و نیز مانعیت و عدم مانعیت برخی از موانع مذکور را به دست آورد تا بتوان مسائلی را که در زمینه‌ی ارث مطرح است آسان‌تر مورد تحلیل و تدقیق علمی قرار داد. پژوهش حاضر به روش تحلیلی، توصیفی است و به لحاظ پژوهش، تحقیقی بنیادی محسوب می‌شود. نتیجه‌ای که به دست آمده این است که برخی موانع، مانند کفر و قتل، حقیقی‌اند؛ ولی برخی دیگر مانند زنا، لعان، اقتران فوت و حمل، موانع حقیقی محسوب نمی‌شوند و بنابراین، تحت عنوان لواحق منع از ارث ذکر می‌شوند. هم‌چنین در مذاهب اهل سنت اموری مانند دور حکمی، اختلاف به حرابت و ذمه و نبوت جزء موانع محسوب گردیده که در پژوهش حاضر بررسی و تحلیل می‌شوند.

 کلیدواژه‌ها: موجبات ارث، موانع ارث، مذاهب اسلامی، فقه امامیه.

فصول پایان‌نامه:

 این تحقیق در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «مفاهیم و کلیات»
فصل دوم: «قتل»
فصل سوم: «کفر»
فصل چهارم: «لواحق منع از ارث»
فصل پنجم: «موانع انحصاری»

نوشتن دیدگاه