چکیده:
امیرالمؤمنین علی (ع) شخصیت مورد احترام عموم امت اسلامی است، حتی در خارج از جهان اسلام نیز دارای هوادارانی است كه او را عاشقانه دوست دارند. علمای اسلام در مذاهب مختلف به فضایل و سوابق درخشان او معترفاند. البته همیشه عدهای با تعصبات مذهبی و ملاحظات فرقهای سعی در پنهان كردن یا انكار فضایل ایشان را داشتند، اما نمیتوان آفتاب را از دیدگان مخفی نمود. آنچه ما در این تحقیق به دنبال آن بودیم، بررسی نگاه علمای اهل سنت در دوران معاصر به امیرمومنان علی (ع) و ترسیمی است كه ایشان از حضرت برای مخاطبین خود داشتهاند؛ بدیهی است بررسی همه نظرات و شخصیتها از توان این تحقیق خارج است، بنابراین نیاز بود تا هم در افراد و هم در مورد آثار مورد مطالعه، محدودهای قائل شویم. برای این منظور تمركز را در این بررسی متوجه سه نفر از این علما نمودیم: آلوسی، سید قطب و طنطاوی؛ البته هر كدام از این سه دارای تألیفات متعددی هستند كه باز در اینجا تحقیق را روی اثر تفسیری آنها متمركز كردیم؛ شیوه كار نیز به این ترتیب بود كه سعی شده هرگونه اظهار نظری را كه از ایشان در مورد امیرمومنان (ع) در آثارشان موجود است احصاء و سپس به ترتیب موضوع، دستهبندی و در نهایت نتیجهگیری شود. روش این تحقیق توصیفی است و در صدد تبیین نگاه نویسنده مورد نظر به امیرمومنان (ع) و تصویری كه او برای مخاطب در اینباره ترسیم مینماید، میباشد. نتیجه این تحقیق علاوه بر تبیین نوع نگاه این سه دانشمند شاخص عالم اسلام به امیرمومنان (ع) دربردارنده سبك پرداختن آنها به این موضوع نیز هست. روش آلوسی بیشتر ایجاد تشكیك در فضایل یا شریك سازی در وقایعی است كه امیرمومنان (ع) در آن نقش داشته و از فضایل ایشان محسوب میگردد. روش سید قطب و طنطاوی نیز بیشتر بر محور نگفتن است، به این معنا كه از اصل مسائل را بیان نمیكنند تا بعد مجبور به انكار و استدلال و پاسخ باشند.
کلیدواژهها:امیرالمؤمنین (ع)، تفسیر، اهل سنت.