چکیده:
عاشورا روز دهم محرم سال 61 هـ. ق پیروزی خون بر شمشیر، نبـرد خـونین و بـه یادمانـدنی سید الشهداء حسین بن علی (ع) با طاغوت بنیامیه یزید بن معاویه است. فـداكاری و ازخودگذشتگی امام حسین (ع) و یاران باوفای آن حضرت، از ایشان چهرهای ماندگار و جاودانه در تاریخ بشریت بهجای گذاشت، در این رخداد، اوج مظلومیت اهلبیت خاندان رسالت به نمایش گذاشته شد. شـهادت مظلومانه امام حسین (ع)، نهتنها برای شیعیان بلكه بر همه جهانیان از هر فرقه و مذهبی، دردناك بـود؛ و واکنشهای گوناگونی را میان حادثه نگاران و تاریخپژوهان در پی داشـت. افـراد و شخصیتهای متفاوت، از دیدگاهها و با انگیزههای گوناگونی بدان نگریستهاند كه آنچه در این رساله بـرای مـا مهـم مینماید؛ دیدگاه معاصرین اهل سنت به عاشورا است. با تأمل در سخنان و منابع تـاریخی و روایـی و حدیثی آنها میتوان به محبوبیت امام حسین (ع) و اهلبیت آن حضرت پی برد. اهل سنت نیز هماننـد همه فرقهها، در طول تاریخ؛ درباره این رخداد بزرگ تاریخ اسلام مسیر واحـدی را نپیمودهاند و بـا تشتت آراء و یا احیاناً تناقض دیدگاه مواجه شدهاند برخی به حقانیت قیام امام حسین (ع) و مظلومیـت آن حضرت و قابلیت قیام وی، از جهات گوناگون برای الگودهی و سرمشق سازی پرداختهانـد و آن را در راستای رسالت بزرگ پیامبر مكرم اسلام و سیره خلفای راشدین دانستهاند و در این راستا نظریـاتی گوناگون ارائه دادهاند وعدهایی دیگر نیز آن را قضیه استثنایی غیرقابل ارزیابی و ارزش گری دانستهانـد این گروه در مقابل خلافت یزید را مشروع و از او بهعنوان حاكم اسلامی نام میبرند و هرگونه قیـام در برابر آن را بهطور اصولی نامشروع میپندارند و درصدد اثبات بیگناهی و تبرئه او از شهادت امام حسین (ع) برمیآیند؛ اما اكثریت قریب بهاتفاق مسلمانان اهل سنت، نگاهی تائیدی و مثبت به عاشورا دارند و قیـام آن حضرت را در طول تـاریخ بـینظیـر دانـسته و عاشـورا را روزی عظـیم، از جهـت فـداكاری و ازخودگذشتگی اهلبیت میدانند و معاویه و یزید را بهعنوان جنایتكارانی در تاریخ معرفی میکنند كـه فسق و فجور و فر و ناسپاسی آنها در برابر رسالت الهی پیامبر اسلام (ص) به ثبت رسیده است.
كلیدواژهها:دیدگاه، معاصرین، اهل سنت، عاشورا، امام حسین (ع).
فصول پایاننامه:
این پژوهش در پنج فصل به تبیین مطالب خود پرداخته است:
فصل اول: «فضایل و مناقب امام حسین (ع) از دیدگاه اهل سنت»
* فضايل و مناقب امام حسين (ع) در منابع معاصر اهل سنت (پژوهشهای تاريخي)
* امام حسين (ع) در تفاسير و روايات اهل سنت
* امام حسين در آثار و ادبیات اهل سنت
فصل دوم: «زمینهها و عوامل قیام کربلا از دیدگاه اهل سنت»
* اوضاع اقتصادي
* اوضاع سياسي
* فساد اخلاقي دستگاه اموي
فصل سوم: «واقعه عاشورا و شهادت امام حسین (ع)»
* هجرت به عراق
* ملاقات امام حسين (ع) و حر بن يزيد رياحي
* امام حسين (ع) در صحراي كربلا
* مجلس ابن زياد
* مجلس يزيد
* قيام امام حسين (ع) از ديدگاه علماي اهل سنت
فصل چهارم: «فلسفه قیام كربلا از دیدگاه اهل سنت»
* نظريات سياسي ـ حكومتي
* نظريات اجتماعي
* نظريات تاريخي ـ قومي
* نظريات عرفاني
فصل پنجم: «آثار و پیامدها و كرامات قیام كربلا از دیدگاه اهل سنت»
* كرامات
* آثار سياسي و اجتماعي و فرهنگي.