چکیده:
عزت طلبی یکی از خواستههای فطری بشر است و در این راستا، برترین الگوی عزت طلبی ائمهی معصومین (ع) هستند که جامعهی بشری میتواند با تأسی به ایشان، به عزت و اقتدار برسد. این رساله بر آن است تا عزت طلبی را بر اساس سیرهی امام علی و امام حسین، تعریف و تبیین نموده و با استفاده از روش کتابخانهای و تجزیه و تحلیل مطالب گردآوری شده در قالب علمی ارائه نماید. واژهی عزت در متون اسلامی بارها مورد استفاده قرار گرفته و در روایات مواردی همچون ایمان، تقوا، توکل، شجاعت، وحدت، جهاد، استقامت در راه هدف، قناعت و شهادتطلبی از عوامل مهم عزت شمرده شده است. در مقابل عزت، مفهوم ذلت قرار میگیرد که دنیاگرایی، فرار از مرگ، عدم همکاری با دیگران، بیتوجهی به دانشمندان، طمعورزی و تحقیر شخصیت از مهمترین عوامل آن شناخته شده است. امام علی (ع) با تأسی به قرآن کریم و ارتباط با منبع وحی، اموری مانند نافرمانی خدا، دل سپردن به مسائل مادی، حرص و آزمندی، چاپلوسی، سنتهای خرافی و عدم تشخیص حق از باطل را از عوامل بازدارندهی عزت شمرده است؛ و امام حسین (ع) نیز کنار گذاشتن حق، شهوتپرستی، مخالفت با دستورات انبیا و ترک امربهمعروف و نهی از منکر را از عوامل بازدارنده عزت دانسته است. انسان از دیدگاه امام علی دارای کرامت و حرمت والایی است. در همین راستا، اجرای عدالت، مبارزه با انحرافات، ترویج آزاداندیشی، دوری از استبداد، قانون مداری، شایستهسالاری، حق مداری و تقسیم برابر بیتالمال میان مردم از مصادیق کرامت انسانی است که امام علی در طول حکومت خود به آن توجه داشت. امام حسین (ص) نیز ضمن آنکه بیدارگری، جهاد، شهادت و مبارزه با ظلم را عامل عزت معرفی مینماید، عواملی چون احساس هویت، بلندهمتی، سازشناپذیری، تربیت و وابستگی به خداوند را زمینهی عزت طلبی میداند که با احساس مسئولیت، توکل، اخلاص، آزاداندیشی و مقاومت به دست میآید.
کلیدواژهها:امام علی (ع)، امام حسین (ع)، سیره، عزت طلبی، عدالت، جهاد، شهادت.