چکیده:
نوشته حاضر پایان نامهای است که به بررسی تشیع اعم از سیاسی محب و اعتقادی در قرن اول و دوم هجری پرداخته و کوفه را به عنوان نخستین مرکزیت تشیع یا دست کم یکی از مراکز مهم تشیعی معرفی کرده است. در این رساله ابتدا کلیاتی درباره کوفه بیان شده و پس از آن به تعاریف مختلفی که برای شیعه و دیدگاههایی درباره تاریخ پیدایش تشیع ارائه گردیده پرداخته است. گونه های مختلف تشیع قبائل شیعی و خاندانهای علمی شیعه در کوفه از مباحث مهم دیگر این نوشتار به شمار میآید. در قسمتی دیگر به تأثیرات حکومت امام علی (ع) شهادت اما محسنی و تأثیر امامان باقر و صادق بر تشیع کوفه پرداخته شده و پس از آن نقش کوفه را در نظر معارف شیعه مورد ارزیابی قرار داده است. در پایان رساله نیز به عنوان فصلی استطرادی به جریان غلات کوفه و برخورد ائمه با آنان پرداخته شده است چراکه مرکز پیدایش و فعالیت این جریان انحرافی کوفه بوده است. نکته آخر اینکه نوع نوشتهها و آثاری که درباره کوفه وجود دارد کوفه را با نگاه انتقادی و منفی مورد بررسی قرار داده اند و سبب آن سستی ها و کوتاهیهای آنان در زمان حکومت امام علی و پس از آن امام حسن و به خصوص نسبت به قیام و شهادت امام حسین و اسارت اهل بیت و پیدایش خوارج میدانند. این نقاط منفی کوفه بهحساب میآید اما باید توجه داشت که در کنار این نقاط منفی نقاط مثبت فراوانی نیز هست که ما در این پایان نامه بیش تر به آنها نظر داریم از اینرو با نگاهی مثبت به کوفه نگریستهایم و قضاوت در این باره را به عهده محققان و خوانندگان محترم میگذاریم.
فصول پایاننامه:
این تحقیق در نُه فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیاتی در باره کوفه»
فصل دوم: «شیعه و تشیع»
فصل سوم: «قبایل شیعه کوفه»
فصل چهارم: «خاندانهای علمی شیعی کوفه»
فصل پنجم: «تاثیر حکومت امام علی (ع) و شهادت امام حسین (ع) بر تشیع کوفه»
فصل ششم: «تاثیر امام باقر (ع) و امام صادق (ع) بر تشیع کوفه»
فصل هفتم: «نقش کوفه در نشر معارف شیعه»
فصل هشتم: «قیامهای شیعی و علویان کوفه»
فصل نهم: «غلات کوفه و برخورد ائمه (ع) با آنان».