چکیده:
شهادت امام حسین (ع) و حوادث سیاسی و اجتماعی پس از آن تا پایان حکومت اموی برای جامعه شیعه از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. چراکه در این برهه زمانی شیعیان از یک سو در وضعیتی بسیار بحرانی به سر برده و از سویی دیگر پرچمداری مخالفت با حکومت را در دست داشتند. در چنین شرایطی است که رهبران شیعه تحت تاثیر عوامل گوناگون به اتخاذ مواضع متفاوتی در مقابل جامعه و حکومت دست زدند. ارائه الگویی جامع یا حتی به نسبت جامع از علل اتخاذ مواضع متفاوت توسط شیعیان، که شامل همه مولفههای درون دینی و برون دینی باشد؛ بسیار دشوار مینماید. از اینرو با توجه به اینکه در مورد مواضع شیعیان، کمتر به علل جامعهشناختی و روانشناختی پرداخته شده است، پژوهش حاضر تمرکز خویش را به این بُعد از مواضع شیعیان، پس از کربلا، تا پایان حکومت اموی، معطوف مینماید. توجه به علل برون دینی در موضعگیری شیعیان فضای بازتری را در شناخت زمینههای مواضع سیاسی فراهم میسازد. نتیجه حاصل از این پژوهش شناخت و بررسی عوامل اجتماعی و روانی موثر بر موضعگیری شیعیان از قبیل تاثیر برخورد حاکمان، شخصیت و روحیه سیاسی رهبران، رقابتهای قومی قبیلهای و رواج فضای مهدیگرایانه در جامعه میباشد.
کلیدواژهها:رهبري، حکومت، جامعه شیعه، محمد حنفیه، امام سجاد (ع)، زید بن علی، مواضع شیعیان.
فصول پایان نامه:
این تحقیق در چهار فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات»
* تعریف مسأله
* طرح سؤالهای اصلی تحقیق
* فرضیههای اصلی تحقیق
* بیان روش و مراحل انجام کار تحقیق
* تعریف مفاهیم
فصل دوم: «پیامدهاي قیام عاشورا و شکلگیری جریانهاي شیعی»
* پیامدهاي قیام عاشورا
* معرفی جریانها وگرایشهاي شیعی پس از کربلا تا پایان حکومت اموي
فصل سوم: «رهبري در شیعه پس از کربلا تاپایان حکومت اموي»
* رهبري در اندیشه توابین
* محمد بن حنفیه و رهبري شیعیان
* رهبري علی بن حسین (ع) در جامعه شیعه
* رهبري امام باقر(ع) و امام صادق (ع) در جامعه شیعه
* رهبري زید بن علی در جامعه شیعه
* رهبري عبدالله بن معاویه در جامعه شیعه
* رهبري خاندان امام حسن (ع) در جامعه شیعه
* رهبري بنیعباس در جامعه شیعه
فصل چهارم: «زمینههای جامعهشناختی و روانشناختی مواضع شیعیان»
* علل جامعهشناختی
* علل روانشناختی
نتیجه.