چکیده:
این پژوهش متشکل از هفت قسمت میباشد: شش فصل و یک خلاصه و نتیجهگیری. فصل اول، شامل ساختار و کلیات طرح تحقیق میباشد که بدنه اصلی پژوهش را میسازد و عبارتند از: بیان مسئله، اهمیت، ضرورت پژوهش و انگیزه تحقیق، سابقه تحقیق، سؤالهای اصلی و فرعی تحقیق، اهداف اصلی و فرعی تحقیق، روش تحقیق و تعریف لغوی و اصطلاحی حیا و مفاهیم نزدیک و مقابل به آن. در فصل دوم، اقسام حیا و درجات آنها بر اساس معیارهای خاص، به خوب و بد، مثبت و منفی، عاقلانه و احمقانه و فطری و غیر فطری، درونی و بیرونی حیای از انسانها و حیوانات، خود پیامبران و ائمه، فرشتگان ملائکه و خداوند متعال حیای جواری و جوانحی درونی و بیرونی تقسیم گردیده است و با استفاده و استناد به آیات و روایات و اقوال علمای اخلاق اسلامی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در فصل سوم آثار تربیتی فردی حیا، به آثار دنیوی و اخروی تقسیم کرده و مواردی را نیز بهعنوان زیرمجموعه ذکر کرده با استناد به آیات بهخصوص روایات بررسی نموده و در حد توان خود تحلیل کردیم. در فصل چهارم آثار تربیتی اجتماعی حیا را با استناد به آیات و بهخصوص روایات تحت عناوین مختلف ذکر کردیم که عبارتند از: الف- حفظ عفت عمومی و هنجار سازی معنوی ب- صیانت از قوانین با ایجاد ضمانت درونی ج- صیانت از روابط سالم اجتماعی در فصل پنجم به عوامل پیدایش و تقویت و روشهای پرورش حیا، بیحیایی را مورد بحث و بررسی قرار دادیم و آن را به دو قسمتهای عوامل پیدایش و تقویت و روشهای پرورش حیا در ارتباط با خود و دیگران تقسیم کرده زیرمجموعههایی را نیز بیان کردیم و آسیبهای بیحیایی نیز در ضمن آن در آخر فصل بیان کردیم و از منظر آیات و روایات و اقوال علمای اخلاق اسلامی تحلیل کردهایم. در فصل ششم، موانع بازدارنده حیا را از منظر آیات بهخصوص روایات و علمای اخلاق اسلامی مورد بررسی و تحلیل قرار داده آن را به موانع درونی و بیرونی تقسیم کردهایم؛ و در خاتمه مطالب عمده پایاننامه را خلاصه و نتیجهگیری نمودهایم.
صول پایاننامه:
این تحقیق دارای شش فصل میباشد:
فصل اول: «کلیات و مفاهیم»
* کلیات
* مفهوم شناسی
* واژههای کلیدی
* حیا در منظر لغت شناسان
* حیا از منظر علمای اخلاق
* رابطه حیا با مفاهیم مشابه آن
* مفهوم مخالف و مقابل حیا
فصل دوم: «اقسام حیا و درجات آن»
* تقسیم حیا بر اساس خوب و بد بودن آن
* حیای عاقلانه
* حیای احمقانه
* تقسیم حیا بر اساس کیفیت و نحوه شکلگیری آن
* حیای فطری
* حیای اکتسابی
* تقسیم حیا بر اساس تفاوت ناظرها
* تقسیم حیا بر اساس کیفیت بروز و ظهور آن
* حیای جوارحی
* حیای جوانحی
فصل سوم: «آثار تربیتی فردی حیا»
* آثار دنیوی حیا
* آثار اخروی حیا
فصل چهارم: «آثار اجتماعی حیا»
* حفظ عفت عمومی و هنجار سازی معنوی
* صیانت از قوانین با ایجاد ضمانت درونی
* صیانت از روابط سالم اجتماعی
فصل پنجم: «عوامل پیدایش و تقویت و روشهای پرورش حیا»
* عوامل پیدایش و تقویت و روشهای پرورش حیا در خود
* عوامل پیدایش و تقویت و روشهای پرورش حیا در دیگران
فصل ششم: «موانع بازدارنده حیا»
* موانع درونی بازدارنده حیا
* موانع بیرونی بازدارنده حیا
خلاصه و نتیجهگیری.