چکیده:
حج فریضهای جهان‌شمول است و دارای ابعاد گوناگون فردی، اجتماعی، عبادی، اخلاقی و تربیتی است و هر کدام دارای فلسفه و اهدافی مخصوص به خود است که هدف اصلی آن‌ها تهذیب نفوس و انسان‌سازی و تربیت انسان است. این تحقیق علاوه بر معرفی عمل بزرگ عبادی، سیاسی حج به بررسی ابعاد مختلف اخلاقی تربیتی آن پرداخته که هر کدام از این ابعاد دارای آثار فردی و اجتماعی متعددی است که برای رشد و کمال انسان مؤثر واقع میشود. در این پژوهش سعی شده که با پاسخ به سؤالات تحقیق، اهداف آن را که شناخت و بررسی آثار اخلاقی تربیتی حج و ابعاد اجتماعی، فرهنگی آن است، بیان کرده و تفاوت حج را با سایر عبادات، تحلیل و تبیین کند. روش پژوهش در این تحقیق، کیفی و بر محور تحقیقات کتابخانه‌ای است. حج به‌عنوان مجموعه کوچک شده دین بر ابعاد شناختی، عاطفی و رفتاری انسان تأثیرگذار است و با انجام اعمال و مناسک حج و در پرتو ذکر و یاد خدا، آرامش روانی حج‌گزار افزایش مییابد و به تقویت اراده و تهذیب نفوس میپردازد. افزون بر آن حج علاوه بر این‌که نمونه اعلای بندگی و عبودیت محض است، عامل مؤثری برای وحدت مسلمین، مبارزه با تعصبات نژادی و وسیلهای برای آگاه شدن از مسائل سیاسی و تبادل اندیشه است.
کلیدواژه‌ها: اخلاق، تربيت، مناسك، حج.
فصول پایان‌نامه:
این تحقیق در پنج فصل ارائه شده است:
فصل اول: «کلیات پژوهش»
فصل دوم: «مباني نظري و پيشينه تحقيق»
* بخش اول: مباني نظري
* بخش دوم: سيماي حج در روايات
* بخش سوم: پيشينه تحقيق
فصل سوم: «روش پژوهش»
فصل چهارم: «تجزيه و تحليل یافته‌های پژوهش»
فصل پنجم: «بحث و نتیجه‌گیری».
