چکیده:

حرمت بهتان همواره مورد اجماع مسلمانان بوده است، ولي وجود روايت نبوي در مواجهه با اهل بدعت و عبارت «باهتوهم» در آن، بحث هايي را در مورد اطلاق يا تخصيص حرمت بهتان درباره اين گروه برانگيخته است. شهيد ثاني نخستين فقيهي است که حتي در مواجهه با اهل بدعت، بر عموميت بهتان اصرار ورزيده است، پس از وي، شارحان کافي «باهتوهم» را به مبهوت ساختن بدعت گذاران با مجادلات علمي معنا کرده اند و فقيهان ديگر نيز يا فتواي مغايري نداشته اند، يا بر همسويي با ديدگاه شهيد ثاني تاکيد ورزيده اند، اما در دوران معاصر، شيخ انصاري با تکيه بر روايت مذکور و مصلحت امت اسلامي در رفع فتنه اهل بدعت، احتمال جواز بهتان به آنان را مطرح ساخت که پس از وي مورد استقبال برخي فقيهان معاصر قرارگرفت، در حالي که قراين متعدد درون متني همچون معناشناسي باهتوهم، وجود نسخ گوناگون و به تبع شبهه مفهوميه و... و قراين برون متني همچون حرمت مطلق بهتان در آيات و روايات، وجوب مقابله علمي با بدعت گذاران و اتفاق نظر انديشمندان حوزه هاي ديگر علوم اسلامي بر معناي مبهوت ساختن اهل بدعت، بر عدم جواز بهتان به اهل بدعت گواهي مي دهد.
از سوي ديگر ترويج بهتان به اهل بدعت سبب از ميان رفتن اعتماد مردم به صحت گفتار مؤمنان، گسترش تهمت پراکني و بي اخلاقي در جامعه و تهييج بدعت گذاران به ضربه زدن هرچه بيشتر به باور و شخصيت مؤمنان مي گردد که جملگي نه تنها به مصلحت امت اسلام نبوده، بلکه نافي مصالح آنان است.

كليد واژه: فقيهان، اهل بدعت، بهتان، مصلحت، باهتوهم

  دانلود مقاله ریشه یابی، تحلیل و نقد فتوای جواز بهتان به اهل بدعت

نوشتن دیدگاه