چکیده:
«هجرت» در فرهنگ اجتماعي اسلام جايگاه ويژه اي دارد. آيات قرآن و سيره عملي رسول گرامي اسلام (ص) بيانگر تاثير شگرف اين پديده اجتماعي در ساختار جامعه اسلامي هستند. چه بسا که به يك نگرش سطحي هجرت رهايي از فشار موجود بر جامعه و ستم حاكم بر آن قلمدادشود، اما از منظري ديگر درمي يابيم كه هر چند هجرت كاهش فشار اجتماعي مي شود، ولي آنچه فراتر از آن وجود دارد، دست يابي به جامعه اي است كه در پرتو هجرت تحقق مي يابد. لذا در اين نگرش، «هجرت» صرفا «فرار» از وضع موجود نيست بلكه حركتي به سوي جامعه اي متعالي است كه پيوند نزديك با «تمدن اسلامي» پيدا مي كند.
در اين نوشتار كوشش مي شود كه با تبيين انگيزه ها و پيامدهاي اين پديده در اسلام، كه نقطه اوج آن يعني هجرت پيامبر اكرم (ص) از مكه به مدينه، نقش اين حركت در تمركز نظام سياسي اسلام و تشكيل جامعه مدني مبتني بر قوانين و مقررات در شئون مختلف جامعه نوپاي اسلامي بيان گردد.
كليد واژه: هـجرت در اسـلام، تـمدن اسلامی، حـضرت محمد (ص)
