چکیده
تحلیل موضعگیری امامان شیعه: در مقابل عملکرد اجتماعی سیاسی افراد و گروههای همدورة خود، میتواند زمینهساز ترسیم الگویی مشخص برای پیروی شیعیان از این بزرگواران در هر عصر باشد. در دورة امامان: قیامهای متعددی صورت گرفت که یکی از آنها قیام شهید فخ (169 ق) بوده است. تحلیل و بررسی ماهیت این قیام هدف این مقاله است. در آغاز به بیان مقدمهای کوتاه دربارة چگونگی قیام و عوامل وقوع آن پرداخته میشود؛ سپس به بررسی ماهیت سیاسی فکری قیام، متناسب با اهداف مطرحشده از سوی رهبر قیام، و در پایان به اعتبارسنجی قیام با معیار قیام امام حسین7 در کربلا توجه خواهد شد. نتیجة این پژوهش، دستیابی به رهیافتی است که ضمن تأکید بر ماهیت سیاسی ـ فکری قیام فخ، اعتبار آن را در مقایسه با خطمشی جهادی که پیشوایان بزرگ شیعه: در عصر خود انتخاب نمودهاند، بهویژه امام موسی کاظم7 که همعصر با این رخداد بوده است، میسنجد. وجود نمودهای مشابه یا متفاوت در این قیام با نهضت امام حسین 7 بهعنوان یک قیام معتبر و اصیل شیعی، بررسی نقادانة ماهیت سیاسی ـ فکری این قیام را ضروری مینماید.
کلیدواژهها: قیام؛ شهید فخ؛ حسنیان؛ عباسیان؛ قیام عاشورا؛ امام حسین(ع)