چکیده:
علم كلام به عنوان دفاع از عقايد اسلامي پي ريزي شد و اصول و ريشههاي اين دانش از قرآن مجيد و سخنان اميرمؤمنان - عليه السّلام- برگرفته شده است.
از اين جهت، چيزي نگذشت كه در مكتب پيشوايان شيعه متكلمان بلندپايه تربيت يافتند و محافل عقايد را با انديشههاي نوراني خود روشن ساختند.
تاريخ متکلّمان شيعه خود نياز به نگارش كتاب بزرگي دارد كه به ترتيب قرون و يا به ترتيب الفبايي زندگاني و آثار آنان را به رشته تحرير درآورد.
اينك در اين شماره، و شمارههاي آينده به زندگاني متکلّمان شيعه خواهيم پرداخت و در هر شماره يكي از متكلمان بزرگوار شيعه را درج خواهيم كرد.
مؤمن الطّاق
محمّدبن علي بن نعمان بي أبي طريفة بجلي كوفي، ابو جعفر احول، محدّث، متکلّم، فقيه و شاعر امامي است كه از اصحاب امام زينالعابدين و امام باقر و امام جعفر صادق - عليهم السلام- به شمار ميرود.
پيشه او صرّافي و در بازار كوفه در محلّي موسوم به طاق المحامل كار ميكرد و انتساب وي نيز به همان جا بوده است از اين رو، به «صاحب الطّاق» و «طاقي» شناخته ميشد.
از آنجا كه وي در تشخيص پول معيوب تيزبين بود و با يك نگاه نادرستي آن را در مييافت، مردم به او « شيطان الطّاق» لقب دادند(1).